Vijveronderhoud gedurende de winter: alle stappen om je vijver gezond te houden

Goed onderhoud van je vijver is belangrijk om het water in je vijver gezond te houden voor je vissen en planten. In elk seizoen verandert het weer en klimaat, wat impact heeft op je vijver. In de winter dalen de temperaturen en schijnt de zon minder dan bijvoorbeeld in de zomer. Het is belangrijk om al in de herfst voorbereidingen te treffen om de gezondheid van je vijver tijdens de winter te waarborgen.

 In dit artikel bespreken we alle voorbereidingen en onderhoudstaken die je in de winter kunt uitvoeren. Zo zorg je ervoor dat je vijver gemakkelijk te onderhouden is, je vissen en planten gezond blijven en je in de lente weer kunt genieten van een levendige vijver!

1. Effecten van het weer in de winter op je vijver

In de winter dalen te temperaturen (soms tot onder het vriespunt) en schijnt de zon minder. Dit beïnvloedt het ecosysteem in je vijver: de activiteit en metabolisme van planten en vissen vermindert, en ook alg- en bacteriegroei worden afgeremd. Omdat de watertemperatuur daalt, is er minder zuurstofuitwisseling tussen het vijverwater en de lucht. Het is daarom belangrijk om een wak te houden bij vriezen en het water in beweging te houden voor het optimaal onderhouden van je vijver.

2. Hoe bereid je je vijver voor op de winter?

Met goed vijveronderhoud kun je je vijver beschermen tegen de kou. Zorg ervoor dat je vijver klaar is voor de winter door de volgende stappen te volgen:

• UV-c apparaat uitzetten
  Schakel je UV-C apparaat uit en bewaar het op een droge, vorstvrije plaats. Heb je een drukfilter? Schakel dan alleen het UV-c apparaat uit en laat het drukfilter op een (laag pitje) draaien.
• Organisch afval verwijderen
  Verwijder bladeren en takjes uit je vijver, zodat ze niet gaan ontbinden en het water vertroebelen. Dit helpt het water schoon en helder te houden.
• Vijverpomp laten draaien
  Laat je vijverpomp in de winter aan staan om het ecosysteem in beweging te houden en de zuurstofvoorziening te verbeteren. Als je een regelbare vijverpomp hebt, zet deze dan op een lagere stand. Je hebt namelijk niet hetzelfde vermogen nodig als in bijvoorbeeld de lente. Zo bespaar je in energie. Bij extreem koude temperaturen, zorg ervoor dat je vijverpomp niet kapotvriest in je vijver.
  
• Overige apparatuur verwijderen
  Haal watervallen, fonteinen en andere apparatuur die niet nodig zijn in de winter uit de vijver en sla ze vorstvrij op. Reinig ze goed, zodat je ze in de lente weer kunt gebruiken.

Tip: Heb je vijverproducten met rubberen O-ringen uit je vijver gehaald? Bewaar de O-ringen dan in een bakje water, zo voorkom je dat ze uitdrogen.

3. Welk onderhoud pleeg je tijdens de winter?

Met de juiste voorbereiding hoeft vijveronderhoud in de winter minimaal te zijn. Alle processen in de vijver vertragen, maar het volgende onderhoud is toch handig om regelmatig uit te voeren:

• Regelmatige controle op lekken
  Bij temperaturen onder het nulpunt kan het voorkomen dat door ijsvorming lekken ontstaan in je vijver. Je zult dit mogelijk merken doordat water weglekt uit je vijver. Controleer daarom regelmatig het waterpeil in je vijver en controleer op lekken en verhelp deze.
• Organisch afval verwijderen
  Tijdens de winter kunnen nog dode bladeren en takken in je vijver terecht komen. Zorg dat je deze uit je vijver haalt zodat ze het water in je vijver niet vertroebelen.
• Minder voeren van vissen
  Vissen hebben tijdens de winter met verlaagde temperaturen een lager metabolisme. Voer vissen daarom in verminderde mate. Gebruik een hoge kwaliteit en laag in proteïne voer dat speciaal gemaakt is voor koud water.

4. Hoe voorkom je dat je vijver bevriest?

Wanneer de temperaturen onder het vriespunt komen, kan je vijver gaan bevriezen. Een laagje ijs op je vijver is op zich geen probleem, zolang je een wak hebt. Een wak zorgt ervoor dat schadelijke gassen uit je vijver weg kunnen en zuurstof juist in het water kan worden opgenomen. Je kunt je vijver ijsvrij houden op de volgende manieren, we maken hierin onderscheid tussen lichte en extreme vorst:

• Stroming creëren
  Laat je vijverpomp draaien, eventueel op een lagere stand. Beweging in het water vermindert de kans op ijsvorming
• Houd water in beweging
  Laat een kleine fontein of grote beluchtingsfontein aan staan zodat er energie in het water blijft en het niet bevriest. Er zal een klein wak blijven. Een fontein laten draaien is in de winter ook erg goed voor het zuurstof in je vijver. Let wel op dat bij extreme vorst de fontein juist kan zorgen dat het water in je vijver sneller afkoelt en juist snel dichtvriest. Verwijder bij extreme vorst altijd de fontein uit je vijver. Dit is een goed hulpmiddel tijdens vijveronderhoud in de winter.
• De-icer of verwarmingselement bij extreme vorst
  Plaats een de-icer of verwarmingsplaat om een deel van de vijver ijsvrij te houden. Dit hulpmiddel kan handig zijn voor vijveronderhoud in extreme vorstperioden, al kan het hogere stroomkosten opleveren. Ook kan ervoor gekozen worden om een zelf voorzichtig een opening in het ijs te maken. Let op; sla nooit een wak. De trillingen van het uithakken kunnen erg stressvol zijn voor de vissen en kunnen hierdoor zelfs sterven

 

Beluchten & ijsvrij houden vijver

 

Let op: Sla nooit een wak

Een opening in je vijver maken is prima, maar uithakken van een wak kan funest zijn voor je vissen, de trillingen zijn erg stressvol voor je vissen en kunnen daardoor zelfs sterven.

5. Tips voor vijverapparatuur in de winter

Wij adviseren het volgende voor je vijverapparatuur in de winter:

• Zet UV-c apparaat uit en bewaar deze op een droge en vorstvrije locatie
• Laat de vijverpomp aan zodat er stroming in het water blijft. Je kunt een regelbare vijverpomp wel op een lagere stand zetten.
• Verminder de filtering door je vijverpomp lager te zetten
• Zet eventuele fonteinen uit wanneer het extreem vriest

Voor alle apparatuur: voorkom altijd dat apparatuur vast komt te vriezen.

6. Na de winter

Wanneer de winter eindigt, komt de vijver langzaam weer tot leven. Dit is het moment om weer wat aandacht aan vijveronderhoud te besteden en de vijver klaar te maken voor de lente. Voorbereidende werkzaamheden, zoals het opschonen en controleren van vijverbenodigdheden, zorgen ervoor dat de vijver in het voorjaar in topconditie is. Lees in ons artikel alles over wat te doen met voorbereidingen en onderhoud van de vijver voor de lente.